آیین های دیرینه ی سیزده به در، در کرمان
سیزده بدر در آیین باستانی ایرانی ها مثل همان چهارشنبه سوری، خانه تکانی، سفره هفت سین ، دید و بازدید ها و عیدی گرفتن ها است.
ایرانیان از روزگاران قدیم پس از دوازده روز جشن و شادی آن هم به یاد دوازده ماه سال، روز سیزدهم نوروز را که روز فرخندهای میدانستند، به باغ و صحرا میرفتند و شادی میکردند و در حقیقت با این ترتیب رسمی بودن دوره نوروز را به پایان میرساندند.
البته هر شهر و روستایی این آیین را متناسب با حال و هوای خودش به اجرا می گذارد. کرمانی ها هم از این امر مستثنی نیستند.
در کرمان زنبیل ها پر می شود از کلمپه، کماچ، سهن و قوتوو و خانواده ها دل به دل یکدیگر پا به طبیعت می گذارند.
بازیهایی چون تاب بازی به اصطلاح گاچوبستن یا بادخوردن ، یه قل دو قل به اصطلاح چاری بازی یا سنگ شیشو، دزد پادشاهی اگر چه در گذشته بیشتر رواج داشتند و شور و شعف سیزده بدر را بیشتر می کردند، امروزه هم پا به سیزده بدر می گذارند اما رنگ و لعابشان خیلی خیلی کمتر است.
آش پختن هم در دم دمه های عصر مزه ای است که به سیزده بدر جانی دوباره می دهد.
مقصد سیزده بدر در میان کرمانیها
همیشه خوش آب و هوا بودن موضوعی که برای انتخاب جای سیزده بدر در نظر گرفته می شود و این نکته برای خانواده های کرمانی مهم است از این رو از جمله مکان هایی که کرمانیها در سیزده بدر انتخاب می کنند ، مکان هایی چون کوهپایه و روستاهای اطرافش ، ماهان، لنگر، جوپار، سکنج و… است.
دختران دم بخت و زنان در سیزده به در، به صحرا می روند و سبزه های تازه روئیده و بوته های گندم یا جو را گره می زنند در حین گره زدن دختران نیت کرده تا بختشان باز شود، زنان نیت کرده تا فرزند داشته باشند و شوهرانشان خوش اخلاق باشد و در این حین اشعاری می خوانند:
سیزده به در ، چارده (چهارده) به تو، سال دیگه ، خونه شوهر ، بچه بغل ، اووَ، اووَ
امسال اومدیم کلیتو(مقنعه) سرو ، سال دیگه بیام بچه بغلو، لعنت ورزن قت قتو(غرغرو)، سیزده به در ، چارده به تو ، لعنت به مرد قت قتو(غرغرو)، سیزده به در ، چارده به تو، دردابلام ورتو این کتو، ورتو اون کتو، سیزده به در چارده به تو…