آیین نوروزی پخت سمنو در شهداد کرمان
نوروز برای کرمانیها مانند بسیاری از استانها با رسمها و حال و هوای خاصی همراه است. شهدادیهای کرمان هر سال با نزدیکشدن بهار آیین پخت سمنو را در خانه انجام میدهند.
سمنو، یک میانوعده لذیذ و خوشمزه و مقوی است که از جوانه گندم و آرد گندم، تهیه میشود. درست است که همه در ایران سمنو را میشناسند و دست کم یکبار آن را چشیدهاند.
سمنو در کرمان، جایگاه ویژهای دارد و پخت آن، طی مراسم خاصی انجام میشود.
قدمت این خوراکی خوشمزه، به سالهای بسیار دوری میرسد و جایگاه سمنو در سفرههای هفتسین، نشاندهنده این قدمت است. سمنو، در پایان سال و اوایل بهار، طرفداران بیشتری دارد و دیگهای سمنو، بیشتر از همیشه برپا میشود.
پختن سمنوی مرغوب، یعنی یک شب تا صبح، پای دیگ بیدار ماندن و به هم زدن عصاره جوانه گندم و آرد گندم در دیگ مسی.
در این ایام مردم شهداد با رسم و رسوم خاصی به استقبال عید میروند؛ یکی از آیینها پخت سمنو، اما به روش خاصی است.
مردم این منطقه برای پخت سمنو ابتدا آرد سهن درست میکنند. این آرد باید از قبل تهیه شود به طوریکه مقداری گندم در ظرفی خیس کرده و با یک پارچه تمیز روی آنها را میپوشانند و هر روز به آنها آب میدهند تا جوانه بزنند وقتی که گندم جوانه زد آنها را خشک و سپس به وسیله آسیابدستی آسیاب کرده وتبدیل به آرد سهن میشود.
آنها معتقدند در زمان پخت سمنو و همچنین سهن نباید کسی که لباس کثیف یا بدن آلوده دارد به آنها نگاه کند، زیرا که سمنو تلخ شده و از بین میرود.
در شهداد باید سمنو تا ۳ اذان روی اجاق باشد و دائم آن را هم بزنند، مردم این منطقه به سمنو شکر اضافه نمیکنند آنقدر سمنو را هم میزنند تا خودش شیرین میشود.
یکی دیگر از کارهایی که مردم این منطقه در هنگام پخت سمنو انجام میدهند دعا و مناجات در حق خود و دیگران است.
بعد از آماده شدن، بادام خام را به آن اضافه میکنند و بادامها را تا سال دیگر نزد خود نگهداری میکنند زیرا که معتقدند برکت زندگی است.
هنگامی که سمنوها آماده شد آنها را بین همسایگان و نیازمندان نیز توزیع میکنند، آنها سمنو را نماد شیرینی زندگی میدانند و به این دلیل بر سر سفره هفتسین خود قرار میدهند.