امروز هم میخوام دربارهی برخی از شهرستان های کرمان بهتون اطلاعات بدم:
شهر بابک
شهر بابک از شهرهای قدیمی ایران است و بنای آن را به بابک پدر اردشیر بابکان نسبت میدهند. اردشیر بابکان مؤسس سلسله سلاطین ساسانی بوده و شهر فعلی بابک در آن زمان از توابع کرمان محسوب میشده است. جغرافیدانان مانند اصطخری و مقدسی از آن نام برده ولی درباره آن توضیح ندادهاند. پیشینه تاریخی شهر بابک با جغرافیای تاریخی کرمان درهم آمیخته است.
یکی از مراکزتاریخی شهر، میمند مرکز دهستان میمند از شهر بابک و یکی از روستاهای شگفت ایران میباشد. این روستا دارای ساختار ویژهای در معماری و احداث سکونت گاههای روستایی است و یک ناحیه تاریخی استقرار انسانی در نواحی مرکزی ایران محسوب میشود.
در این روستا دژی مرکب از دخمههایی وجود دارد که حدود چهارصدمتر مربع وسعت دارند و دارای ۱۵ اتاق سنگی دایرهای شکل بدون سقف میباشد.
این مکان ظاهراً محل قرار دادن مردگان بوده که استخوان مردگان همراه با اشیای دیگر در آن کشف شده است. خانههای قدیمی این روستا مانند مناره در دل کوه کنده شدهاند. جنس کوه از سنگهای رسوبی و سخت است و اتاقهایی که در دل آن کنده شدهاند نیز بسیار محکم هستند.
بافت
شهرستان بافت در ۱۸۵ کیلومتری مرکز استان کرمان با بخشهای رابر مرکزی و ارزوئیه و با جمعیتی بیش از ۱۸۰۰۰۰ نفر از خوش آبوهواترین جاهای استان میباشد. چشمه عروس و خبر از نقاط دیدنی این شهرستان است. از روستاهای خوش آب وهوای این شهرستان میتوان به روستای خوشکار اشاره کرد.این شهر کمتر از ۱۲۰۰ سال قدمت تاریخی دارد.
نام قدیم آن باخته بوده که بعدها به باخت تبدیل شده و در نهایت اکنون بافت نامیده می شود. در این شهرستان مردم عمدتا به شکل طایفه ای زندگی می کنند. طایفههایی از لرها و ترک ها نیز در این شهرستان ساکنند. بخش عمده مردم این شهرستان طی هزاره گذشته از استان فارس به آنجا مهاجرت نموده اند.
بردسیر
آب وهوای بردسیر معتدل کوهستانی است که زمستانهای سرد و تابستانهای ملایم دارد. در بردسیر بادهای موسمی و فصلی می وزد. مهمترین رودهای بردسیر عبارتند از رودخانه قریه العرب رودخانه آب بخشا و رودخانه ناهونک و از آبهای راکد بردسیر میتوان دریاچه ترشاب و دریاچه حبلی ساز را نام برد. چند چشمه نیز در بردسیر وجود دارند. که عبارتند از چشمه گزوییه، چشمه نور و چشمه سرخ.
یکی از زیباترین برجهای بر جای مانده از دوره سلجوقی که نزدیک بردسیر در مسیر بافت و بزنجان قرار گرفته، برج نگار است. این برج آجر چینی زیبایی دارد و کتیبهای به خط کوفی از کاشی فیروزهای بر روی آن نصب شده است.
بم
بم در قدیم یکی از پنج کوره ایالات فارس بود. بم در مسیر جادههایی که جنوب شرقی ایران را با سیستان، افغانستان، و بلوچستان مرتبط میکند قرار دارد. به همین جهت این شهر از از دوره ساسانیان اهمیت نظامی و بازرگانی زیادی داشته است.
این شهر در سال ۱۱۳۱ هجری قمری به تصرف محمود افغان در آمد، ولی به علت شورشی که در قندهار روی داد آنجا را رها کرده و عازم قندهار شد ولی بار دیگر در سال ۱۱۳۴ هجری قمری بر بم استیلا یافت و این وضع تا سال ۱۱۴۳ که نادر، اشرف افغان را شکست داد ادامه داشت.
در همین شهر بود که لطفعلی خان زند در سال ۱۲۰۹ هجری قمری توسط آقا محمد خان قاجار دستگیر شد. خان قاجار به یادگار این موفقیت کله منارهای از سرهای ۶۰۰ تن از مخالفین خود در بم بر افراشت. شهر و قلعه باستانی بم یکی از یادگارهای شگفت معماری فلات مرکزی ایران میباشد.
- ارگ قدیم بم، ارگ جدید بم، ییلاقات ده بکردی، ییلافات مسکون، کوه هزار، کوه قدمگاه
جیرفت
مورخین و جهانگردان عقیدهدارند که شهر جیرفت در اثر سیل بنیان کنی و نابود گردیده و خرابههای شهر قدیمی جیرفت در یک کیلومتری جیرفت فعلی(سبزواران) قرار دارد.
خرابههای شهر قدیم را به عهد دقیانوس نسبت دادهاند و از این خرابهها سکهها و آثار عتیقه بسیار به دست آمده است. جیرفت از دو کلمه(جیر) به معنی پست و پایین و(اقت) به معنی افتاده تشکیل شده است و به طور کلی جیرفت به معنای(جلگه پست آبرفتی) است.
نام جیرفت در سال ۳۵ هجری قمری برای اولین بار به مناسبت تصرف آن توسط مجاشع بن مسعود در تاریخ ثبت شده است و از تاریخ نیز مکرر از آن شهر نام برده شده است. به استناد گفته یاقوت حموی، جیرفت(جرودس) نام داشت. جیرفت قبل از حمله مغول یکی از شهرهای آباد و ثروتمند جهان اسلام بود.
شاهراهی که از خلیج فارس و بندر هرمز عبور میکرد و راهی که از هندوستان و از طریق جالق امتداد مییافت در جیرفت به هم متصل میشد. همچنین کالاهای تجارتی که از هندوستان به ایران صادر میشد از جیرفت به سایر شهرهای ایران توزیع میگردید. مارکوپولو تاجر و صیاح ونیزی از این شهر به نام(کامادای) یادکرده است. ظاهراً در زمان عبور وی این شهر به کلی ویران شده بود.
- مقبره امیرحیدر، قلعه سموران، ییلاقات دلفارد، ییلاقات در بهشت، ییلاقات اسفندقه، کوه سرشک
رفسنجان
رفسنجان اسامی مختلفی دارد که بیشتر در ارتباط با ذخایر زیر زمینی آن نامگذاری شده است. مانند رفسنگان یا رفسنگ به معنای مس که معرب آن رفسنجان است. این شهر قدمتی دیرینه دارد و باغهای پسته آن مشهور است.
- امامزاده شاه سلیمان، کوه پورکان، چشمه حسین آباد، چشمه آب معدنی قاسم آباد، چشمه معدنی آباد آوران
سیرجان
نام این شهر سیرگان بوده است و بنای آن را به بهمن اشکانی نسبت میدهند، اعراب آن را سیرجان مینامند. در قرون وسطی ایالت کرمان دارای دو کرسی بود: سیرگان و بردسیر. جغرافیا نویسان اسلامی سیرگان را به صورت(السیرجان) ضبط کردهاند.
خرابههایی که در سالیان اخیر در محل قلعه سنگ در شرق سعیدآباد که بر سر راه بافت کشف شد، به احتمال زیاد همان محل سیرگان قدیم است. پس از استیلای مسلمانان بر ایران، کرمان همچنان مرکز ایالت بود و این موقعیت را تا اواسط قرن چهارم هجری که جنوب ایران به تصرف آل بویه درآمد، حفظ کرده بود. در زمان این سلسله مرکزیت ایالت کرمان از سیرگان به برد سیر منتقل شد، به همین علت سیرگان اهمیت و اعتبار خود را از دست داد.پس از حمله مغول، سیرجان به تصرف سلاطین آل مظفر درآمد و بعد از انقراض این سلسله توسط امیر تیمور، شخصی به نام گودرز هنوز در آن منطقه حکومت میکرد. سرانجام تیموریان پس از دوسال محاصره شهر را به تصرف در آوردهاند و آن را به ویرانهای مبدل ساختهاند. سیرجان امروزی رو به آبادی و توسعه تجاری و صنعتی است و بارانداز معروف و پر رونقی دارد.
راین
شهری تاریخی و توریستی در استان کرمان و در دامنه کوه هزار است. این شهر مرکز بخش راین از توابع شهرستان کرمان است و در جنوب شرقی کرمان قرار گرفتهاست. شهر راین یکی از شهرهای خوش آب و هوای استان کرمان محسوب میشود. جمعیت شهر راین بر اساس سرشماری سال نود و پنج ۱۵٫۶۷۲ نفر بودهاست.
تاریخچه و وجه تسمیه
نام این شهر در گذشته رائین بودهاست. رائین نام یکی از سرداران بزرگ و شجاع اردشیر دوم، پادشاه ساسانی است. این شهر در مسیر بزرگراه شرق به غرب قرار داشته و به عنوان یک منزلگاه مهم مورد توجه بودهاست. راین با قدمت و تمدن کهن در زمان ساسانیان بواسطه قرار گرفتن در مسیر بزرگراه غرب به شرق موقعیتی مناسب داشته و یکی از مراکز دادو ستد کالا و همچنین بافت پارچههای ارزشمندی بودهاست که حتی به مناطق دور مانند مصر نیز صادر میشد. این منطقه در گذشته یکی از مراکز ساخت صنایع دفاعی مانند شمشیر و تفنگ نیز بودهاست. وزیری مؤلف کتاب جغرافیای کرمان، راین را چنین توصیف کردهاست: باغستانی فسیح، مرغزاری بدیع آبش با سلسبیل برادر و هوایش با فردوس برابر. در خوبی آب وهوا همچون جنت المأوا، در صفا و فضا بی مثل و همتا.
جغرافیا و آب و هوا
راین در فاصله یکصد کیلومتری جنوب شرقی کرمان و بر دامنه کوه هزار قرار دارد. جمعیت این شهر بنا به سرشماری سال ۱۳۹۰ (۱۱۰۰۶) نفر میباشد. ارتفاع شه راین از سطح دریا ۲۲۰۱ متر میباشد. آب و هوای راین معتدل کوهستانی است و زمستانهای سرد و تابستانهای خنک دارد. این شهر در دامنه کوه بلند هزار، چهارمین کوه بلند ایران قرار دارد.
آثار تاریخی
- ارگ راین: دومین بنای خشتی بزرگ جهان پس از ارگ بم با مساحت تقریبی ۲۰٬۰۰۰ متر مربع در این شهر قرار دارد.
گردشگاههای طبیعی
- کوه هزار: کوه هزار مرتفعترین قله جنوب ایران است. روستاهای دامنه کوه هزار، با آب و هوایی دلپذیر در فصل بهار و تابستان پذیرای میهمانان زیادی میباشند. مرتفعترین روستای مسکونی ایران، روستای اردیگان با ارتفاع بیش از ۳۳۰۰ متر در کوه هزار قرار دارد.
درختان کهنسال
- درختان کهنسال: در کنار مسجد جامع راین، چنارهای بسیار بزرگی با قدمت بیش از هزار سال وجود دارند. همچنین سرو چهارصد سالهٔ راین در خیابان طالقانی این شهر در مقابل حرم امامزاده زید قرار دارد. بلوار افلاطون
از دیگر جاذبههای این شهر است که نظر هر مسافری را جلب میکند. وجود درختان بسیار در این بلوار زیبایی خاصی به آن بخشیدهاست.
آبشار راین
- آبشار راین
- تخت سلیمان: صخرهای صاف در رشته کوهی به همین نام در نزدیکی روستای گزک واقع شدهاست. این رشته کوه جهت ورزش صخرهنوردی مناسب میباشد.
- آبادی اورسال: در دامنه رشته کوه کم ارتفاعی به نام بند اورسال واقع شدهاست. آب آن توسط چشمه تأمین میشود، دارای زیارتگاه ویک سرو کهنسال میباشد. در پنج کیلومتری روستای گزک قرار دارد.
صنایع دستی
شمشیر، اسلحه، قندشکن، داس، ساطور، قفل، خنجر، قیچی، انبر و همچنین تاج علمهای عزاداری از دیگر ساختههای فلزکاران این منطقهاست. صنعت قالیبافی نیز در راین رواج دارد.
فرهیختگان و مشاهیر راین
- علی اکبر شریف اینی کرمانی: اشاره کرد که از نامبرده کتابی خطی به نام مجمع البحرین با موضوع معارف اسلامی بجا ماندهاست که وی کار تألیف کتاب را در سال ۱۲۳۳ ه.ق آغاز و در سال ۱۲۳۷ ه.ق به پایان برد. همچنین پدر وی نیز فردی دانشمند بوده که صاحب کتابی به نام مطلع الانوار میباشد.
- شیخ عبدالله بن محمدعلی بن عبدالغفار راینی: وی در سال ۱۲۵۴ هجری قمری متولد شد. وی از شاگردان شیخ انصاری و میرزای شیرازی و مؤلف چند کتاب بودهاست. وی در شانزدهم رمضان سال ۱۳۲۷ قمری درگذشت و در نجف و در صحن حرم علی مقابل قبر شیخ نراقی به خاک سپرده شد.
- میرزا حسین خان راینی: در زمان زندیه پس از مرگ کریم خان زند، مدتی حاکم کرمان بودهاست. وی محلی را در نزدیکی مسجد جامع کرمان برای دفن خود انتخاب کرده بود که پس از وفاتش در آنجا دفن گردید. در سال ۱۲۰۶ هجری قمری مشتاق علیشاه، عارف نامی قرن سیزدهم هجری قمری و یکی از پیشوایان صوفیه به دلیل خواندن آیات قرآن با نوای سهتار سنگسار شد. در ۲۱ رمضان سال ۱۲۰۶ هجری قمری محمد علی خان راینی، مشتاق را در کنار پدرش، میرزا حسین خان راینی دفن کرد. این محل که در نخست آرامگاه میرزا حسین خان راینی بود به مشتاقیه معروف شدهاست.